“Bác sĩ chuyên khoa 1 là gì?” – Đây là câu hỏi phổ biến của các bạn đang theo đuổi ngành Y Khoa tại Việt Nam. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về bác sĩ chuyên khoa 1. Trong bài viết này Trường Đại Học Tân Tạo sẽ giúp bạn giải thích chi tiết Bác sĩ chuyên khoa 1 là gì? Điều kiện để học bác sĩ chuyên khoa 1, cũng như hệ số lương bác sĩ chuyên khoa 1.
Tổng quan về lộ trình đào tạo sau Đại học Ngành Y khoa tại Việt Nam
Ngành Y khoa tại Việt Nam đào tạo các bác sĩ đa khoa trong 6 năm đại học , trang bị kiến thức nền tảng về y học cơ sở, y học lâm sàng, cộng đồng và kỹ năng ngoại ngữ chuyên ngành và tin học. Sau khi tốt nghiệp đại học, các bác sĩ có một số hướng đi để phát triển sự nghiệp:
Phương án 1: Thi trực tiếp vào các bậc đào tạo sau đại học như Bác sĩ nội trú (học trong 3 năm, rất danh giá, cạnh tranh khốc liệt). Sau khi ra trường thì được công nhận và cấp giấy phép hành nghề chuyên khoa theo chuyên ngành đào tạo tương ứng; và bằng cấp bao gồm bằng bác sĩ nội trú và bằng bác sĩ chuyên khoa 1 (cần ít nhất 9 năm học). Hoặc có thể thi thẳng vào thạc sĩ Y học (học 2 năm), sau tốt nghiệp được cấp giấy phép hành nghề tương ứng với ngành đào tạo.
Phương án 2: Cần học thêm 12 tháng tại cơ sở y tế để được cấp chứng nhận hoàn tất thực hành bệnh viện sau đó tiến hành xin cấp giấy phép hành nghề đa khoa. Từ đây, họ có hai hướng phát triển:
- Thạc sĩ Y học
- Bác sĩ chuyên khoa 1

Bác sĩ Chuyên khoa 1 là gì?
Bác sĩ chuyên khoa 1 (BSCK1) là bác sĩ đã hoàn thành khóa đào tạo sau đại học chuyên sâu về một lĩnh vực y tế cụ thể (ví dụ: Nội khoa, Ngoại khoa, Sản phụ khoa, Nhi khoa, Ung thư, Tâm thần, Da liễu,…). Bằng BSCK1 được cấp sau khi thi tốt nghiệp, được công nhận bởi Bộ Y tế theo Quyết định số 4306/2003/QĐ-BYT. Văn bằng này tương đương trình độ thạc sĩ y học và có thể chuyển đổi qua lại nếu đủ điều kiện chuyên môn.

Lĩnh vực điều trị của Bác sĩ Chuyên khoa 1
BSCK1 có khả năng chẩn đoán và điều trị độc lập trong chuyên môn sâu, bao gồm:
- Nội khoa: Tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, nội tiết, thận học, thần kinh, huyết học và truyền máu…
- Ngoại khoa: Ngoại tiêu hóa, chỉnh hình, tiết niệu, ngoại thần kinh, ngoại lồng ngực-mạch máu,….
- Sản phụ khoa
- Nhi khoa: hiện vẫn là nhi khoa tổng quát với hỗn hợp các chuyên ngành như nội khoa (cùng tích hợp trong một chương trình đào tạo)
- Các chuyên khoa khác: Da liễu, Mắt, Tai mũi họng, Tâm thần, Phục hồi chức năng.
Thời gian đào tạo bác sĩ chuyên khoa 1 là bao lâu?
Để trở thành bác sĩ chuyên khoa 1 thì sẽ dành ra số thời gian sau đây:
- Tổng thời gian: Cần 10 năm để có thể trở thành một bác sĩ chuyên khoa 1 (bao gồm 6 năm đại học + 12 tháng thực hành bệnh viện để lấy giấp phép hành nghề + 12 tháng hành nghề + 2 năm đào tạo chuyên khoa) 810.
- Chương trình BSCK1: Kéo dài 2 năm , học tập trung liên tục trong 2 năm.
- Nội dung đào tạo: Tập trung vào kiến thức chuyên sâu, kỹ năng lâm sàng, nghiên cứu khoa học.
Điều kiện học bác sĩ chuyên khoa 1
Để học bác sĩ chuyên khoa 1, bạn cần đáp ứng đủ các điều kiện sau đây:
- Bằng cấp y khoa: Ứng viên cần có bằng tốt nghiệp bác sĩ đa khoa (không bắt buộc phải có chứng chỉ định hướng chuyên khoa trước khi thi). Riêng các bác sĩ đã làm việc liên tục trong chuyên ngành đăng ký dự thi trước ngày 01/01/2012 (khi Thông tư số 41/TT-BYT có hiệu lực) đến ngày đăng ký thi thì được phép dự thi đúng chuyên ngành đang công tác.
- Chứng chỉ hành nghề: Thí sinh chỉ được dự thi sau khi có chứng chỉ hành nghề . Nếu đăng ký thi chuyên ngành khác với phạm vi chuyên môn ghi trong chứng chỉ, phải có xác nhận của Thủ trưởng cơ sở y tế về thời gian làm việc tối thiểu 12 tháng trong chuyên ngành đăng ký.
- Giấy cử đi học hoặc cam đoan:
- Cần có công văn cử đi học từ cơ quan quản lý trực tiếp, xác nhận đang làm việc đúng chuyên ngành dự thi.
- Nếu không công tác tại bất kỳ đơn vị nào, thí sinh phải làm giấy cam đoan .
- Điều kiện sức khỏe: Đảm bảo đủ sức khỏe để học tập theo quy định hiện hành.
- Lý lịch rõ ràng:
- Không bị kỷ luật từ mức cảnh cáo trở lên.
- Không trong thời gian thi hành án hình sự .
- Có xác nhận từ cơ quan quản lý hoặc chính quyền địa phương nơi cư trú.
- Hồ sơ đúng quy định : Nộp đầy đủ hồ sơ và đúng thời hạn theo yêu cầu của cơ sở đào tạo.
(Lưu ý: Thông tin có thể thay đổi tùy theo quy định mới nhất của Bộ Y tế hoặc các trường đào tạo.)
Hệ số lương bác sĩ chuyên khoa 1
Theo đó, căn cứ Thông tư liên tịch số 10/2015/TTLT-BYT-BNV, sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư số 03/2022/TT-BYT , yêu cầu về trình độ đào tạo bác sĩ chuyên khoa 1 là yêu cầu áp dụng với các chức danh bác sĩ chính hạng II hoặc bác sĩ y học dự phòng chính hạng II.
Trong khi đó, lương của chức danh bác sĩ chính và bác sĩ y học dự phòng chính được hướng dẫn tại điểm b khoản 1 Điều 13 Thông tư liên tịch số 10 năm 2015 như sau:
Chức danh nghề nghiệp bác sĩ chính (hạng II), chức danh nghề nghiệp bác sĩ y học dự phòng chính (hạng II) được áp dụng hệ số lương viên chức loại A2 (nhóm A2.1), từ hệ số lương từ 4,40 đến hệ số lương 6,78;
Như vậy, người có bằng bác sĩ chuyên khoa 1 sẽ được hưởng lương như viên chức loại A2, nhóm A2.1, có hệ số lương từ 4,4 – 6,78, tương đương với mức lương từ 7.920.000 – 12.204.000 đồng/tháng.
Cụ thể như sau:
Đơn vị tính: đồng/tháng
Bậc lương | Hệ số | Mức lương |
Bậc 1 | 4,4 | 7.920.000 |
Bậc 2 | 4,74 | 8.532.000 |
Bậc 3 | 5,08 | 9.144.000 |
Bậc 4 | 5,42 | 9.756.000 |
Bậc 5 | 5,76 | 10.368.000 |
Bậc 6 | 6,1 | 10.980.000 |
Bậc 7 | 6,44 | 11.592.000 |
Bậc 8 | 6,78 | 12.204.000 |
Các trường đại học đào tạo bác sĩ chuyên khoa
Sau đây các Trường Đại Học đào tạo bác sĩ chuyên khoa uy tín và chất lượng hàng đầu:
- Trường Đại học Y Hà Nội
- Trường Đại học Y Dược Hải Phòng
- Trường Đại học Y dược Thái Bình
- Đại học Y Dược TP.HCM
- Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
- Trường Đại học Y Dược, Đại học Huế
- Trường Đại học Y dược, Đại học Quốc gia Hà Nội
- Trường Đại học Khoa học sức khỏe, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
- Trường Đại học Y dược Cần Thơ
- Học viện Quân Y
Kết luận
Bác sĩ Chuyên khoa 1 đại diện cho bước phát triển cao về chuyên môn sau đại học, đóng vai trò thiết yếu trong việc nâng cao chất lượng khám chữa bệnh. Sự kết hợp giữa đào tạo bài bản, kinh nghiệm lâm sàng và đạo đức nghề nghiệp giúp họ trở thành trụ cột của hệ thống y tế Việt Nam trong công cuộc chăm sóc sức khỏe cộng đồng.